Đề bài: Em hãy giải thích câu tục ngữ:” tiên học lễ, hậu học văn”
Bài viết giải thích câu tục ngữ ” tiên học lễ, hậu học văn”
Từ bao đời nay, ông cha ta luôn đề cao và giữ gìn truyền thống đạo đức của dân tộc. Bao giờ mọi người cũng đối xử với nhau bằng lễ nghĩa, xem lễ nghĩa là bài học hàng đầu đối với con người. Ngay từ lúc bé thơ, chúng ta cũng được cha mẹ dạy dỗ và nhắc nhở phải nằm lòng câu tục ngữ ” Tiên học lễ, hậu học văn”. Trải qua mấy nghìn năm văn hiến, câu tục ngữ ấy vẫn luôn có giá trị, luôn là bài học quý đối với chúng ta.
Đây là câu tục ngữ bằng chữ Hán, là một trong những lời răn dạy của Khổng Tử. “Lễ” ở đây được nho giáo quy định bằng những lễ giáo, đạo lý phong kiến, khép con người vào khuôn khổ phép tắc kỉ cương( trai thì “Tam cương, ngũ thường”, gái thì” Tam tòng tứ đức”). Con người có được những lễ giáo này thì bắt đầu học “văn”. “Học Văn” theo nghĩa xưa có nghĩa là học những điều được ghi trong thánh hiền. Lời dạy của Khổng tử khuyên răn con người trước hết phải học cho được cái cốt cách, cái đạo lý làm người rồi sau đó mới học đến những kiến thức khác. Giờ đây câu tục ngữ ấy đã trở thành lời nhắc nhở của nhân dân ta: Mọi người nên chú trọng quan tâm học việc rèn luyện đạo đức, nhân cách làm người trước rồi mới học đến văn hóa, chữ nghĩa.
“Tiên học lễ, hậu học văn”,thật vậy, học lễ nghĩa đầu tiên là điều hết sức cần thiết. Chính vì vậy mà ngay từ lúc còn bé thơ, ta được học lễ nghĩ qua lời ru của bà, của mẹ. Những câu ca dao, câu hát trong dân gian đã đúc kết bao truyền thống tốt đẹp.Lớn lên một chút, ta được cha mẹ dạy cho cách xử sự từ những điều đơn giản nhất như lời “cảm ơn”, “xin lỗi”,” dạ thưa” với người lớn tuổi…hoặc đi phải thưa, về phải trình…Như vậy, lễ nghĩa đạo lý ấy hầu như đã thấm nhuần trong nhận thức của mỗi chúng ta từ lúc chưa bước chân đến trường, nghĩa là ta được học lễ nghĩa từ chính trong gia đình.Đến khi đi học, bước vào cổng trường, ta sẽ nhìn thấy ngay khẩu hiệu” Tiên học lễ, hậu học văn”.Song song với việc tiếp thu kiến thức văn hóa, ta vẫn được thầy cô giáo dục lễ, nghĩa, đạo đức như biết kính trọng thầy cô, yêu thương bạn bè,kính yêu người thân và biết giúp đỡ những người xung quanh. Như vậy, ở môi trường nào thì lễ nghĩa cũng đóng vai trò chủ đạo.
Tiên học lễ hậu học văn
Nếu như một đứa con ở nhà không biết vâng lời cha mẹ, bất hiếu ngỗ ngược thì đến trường không thể một học sinh ngoan và chắc chắn sau này ra xã hội không thể là một người công dân tốt. Ta cũng hiểu rằng, gia đình là một tế bào của xã hội, nếu gia đình không có kỷ cương nề nếp thì sẽ dẫn đến một xã hội bị rối loạn, không thể nào tiến bộ văn minh được. Bài học về” tiên học lễ, hậu học văn” là bài học không bao giờ cũ, có giá trị mãi mãi với thời gian. Bởi học kiến thức văn hóa ta có thể học bất cứ lúc nào, học khi trẻ, học khi về già nhưng ” lễ nghĩa” là cái mà chúng ta phải học ngay từ đầu. Khi sinh con ra, bố mẹ nên giáo dục con cái khi còn nhỏ. Có như vậy, khi lớn lên mới trở thành người đức độ.Bên cạnh câu tục ngữ: Tiên học lễ hậu học văn cũng có một câu nói mà ý nghĩa của nó cũng đề cao việc rèn luyện đạo đức và phẩm hạnh đó là câu “Có tài mà không có đức là người vô dụng, có đức mà không có tài làm việc gì cũng khó”. Chính vì vậy mà ta có thể thấy rằng, lễ nghĩa luôn được đề cao từ xa xưa đến bây giờ, nó ăn sâu với tiềm thức mỗi con người.
Câu tục ngữ” tiên học lễ hậu học văn” là một bài học sâu sắc cho tất cả mọi người trong quá trình hoàn thiện bản thân. Phải học đạo đức, lễ nghĩa trước khi học bất cứ kiến thức gì. Có như vậy, những kiến thức mà mình học mới không bị uổng phí. tóm lại, đạo đức là cái đáng quý, đáng trân trọng vì nó thể hiện phẩm giá con người. Bài học làm người, bài học phẩm giá là bài học mà ai cũng phải học suốt đời.
