Bài văn mẫu phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ
Cầu cong như chiếc lược ngà
Sông dài mái tóc cung nga buông hờ
Nguyễn Bính
Vẻ đẹp cổ kính Huế xưa nay chẳng nơi nào sánh kịp. Vẻ đẹp ấy đã gieo bao sức sống mới vào lòng người, khiến bao trái tim phải rung lên bao sức sống mới vào lòng người, khiến bao trái tim phải rung lên vì xúc động. Và trái tim yêu đời, yêu cuộc sống của Thanh Hải lại thôi thúc trước vẻ đẹp quyến rũ của nó. Đến nỗi, đến nỗi trước giờ ly biệt cõi đời ông vẫn cảm nhận được sức sống của cả nước nói chung và Huế nói riêng. Xúc động và tiêu biểu nhất vẫn là những câu thơ sau đây:
Đã đôi lần đến với Huế mộng mơ
Tôi ôm ấp một tình yêu dịu ngọt
Vẻ đẹp huế chẳng nơi nào có được
Nét dịu dàng pha lẫn trầm tư
Huế Thương
Thanh Hải, người con của Huế mộng mơ, dịu dàng, trầm tư ấy trong những ngày cuối đời nằm trên giường bệnh, vẫn xao xuyến và gắn bó với quê hương mình. Bải thơ Mùa xuân nho nhỏ cứ nhẹ nhàng, thâm trầm vào lòng người, để lại cho đời những lời tâm tình thủ thỉ của lớp đàn em. Bức tranh mùa xuân của quê hương và viễn tưởng về một đất nước bào xuân được bộc lộ qua những khổ thơ sau.
Khổ thơ mở đầu như một nét bút dơ khởi miêu tả khung cảnh trữ trình xứ huế, quê hương nhà thơ:
Mọc giữ dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót cho mà vang trời
Nét bút ấy mới độc đáo làm sao khi nó được pha trộn những sắc màu thật hài hòa, màu xanh của dòng sông, màu tím biếc của bông hoa lục bình hòa quyện với nhau tạo nên vẻ trang nhã, dịu dàng của Huế. Gam màu ấy rất phù hợp với cái vẻ cổ kính trầm tư vốn có của Huế. Dù giọng điệu có tha thiết nhẹ nhàng đến mấy và cảnh sắc có êm đềm đến mấy thì tứ thơ vẫn tràn trề sức sống nhờ nghệ thuật đảo ngữ ở hai câu đầu cùng với động từ mọc. Dường như cách diễn đạt tuyệt vời ấy đã phá tan hẳn sự trầm lắng của Huế vào những ngày đông giá rét. Nó gieo vào khung cảnh nên thơ của Huế một sức sống mãnh liệt như sức sóng trỗi dậy từ tâm hồn nhà thơ.
Để có được những đường nét thơ mộng trong bức tranh mùa xuân, Thanh Hải đã nâng nui trân trọng từng khoảnh khắc được gắn bó với nó. Cho nên ông đã cảm nhận được màu xuân không chỉ bằng thị giác mà còn lắng nghe bằng âm hưởng của đất trời.
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời
Mùa xuân trong sự cảm nhận tinh tế của Thanh Hải không chỉ có cây cỏ hoa lá mà còn là âm thanh của loài chim quen thuộc gần gũi – chim chiền chiện. Nếu ở hai câu thơ đầum Thanh Hải nhắc đến màu tím gợi thương, gợi nhớ cái nét duyên dáng của Huế thì ở đây, tác giả lại lại khắc họa tiếng chim chiền chiện, một loài chim đặc trưng của miền quê thơ mộng của ông. Tiếng chim ấy cứ lảnh lót vang trời. Nó khiến cho mùa xuân đang rực rỡ lại càng thêm sinh động tràn trên nhựa sống. Đối với tác giả, cái… chẳng mấy xa lạ ấy cũng là những gì đáng trân trọng nhất bởi nó gợi nhớ về quê hương. Nhưng âm thanh ấy kết đọng lại thành giọt mùa xuân giọt mưa đầu mùa lắng đọng trong tâm hồn nhà thơ. Càng cảm nhận, sâu sắc sức sống của đất trời qua giọt âm thanh, Thanh Hải càng trân trọng đón lấy nó bằng cả tấm lòng:
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng
Nhà thơ đón lây mùa xuân như đón nhận, cả quê hương đất nước vào lòng. Cách đón nhận chẳng hề cầu lỳ, kiểu cách khách sáo mà nhẹ nhàng cẩn trọng nâng niu.
Để rồi từ mùa xuân thiên nhiên, Thanh Hải lại liên tưởng đến màu xuân cách mạng.
Mùa xuân… nương mạ
Mùa xuân đến trong thiên nhiên, mùa xuân cùng gieo bao sức sống vào lòng người. Ai nấy bắt tay vào công việc ngày đầu trong niềm vui chào đón năm mới. Hình ảnh người cầm súng và người ra đồng tượng trưng cho hai nhiệm vụ bảo vệ Tổ Quốc và lao động xây dựng quê hương. Để thực hiện được nghĩa vụ cao cả đó, mỗi người Việt Nam luôn mang trong mình hoài bão. Hình ảnh “lộc” trong khổ thơ chnhs là những cành lá ngụy trang vắt vẻo trên lưng ngụy trang vắt vẻo trên lưng, chở che ngụy trang giúp họ bảo vệ được tính mạng bản thân và đồng bào. Lộc còn là những nhành lúa trĩu bông vươn lên giữa nương đồng. Lộc còn là niềm tin yêu hi vọng của mỗi người vào tương lại đất nước. Giọng thơ bỗng sôi nổi hắn lên ở cuối khổ.
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao
Điệp từ tất cả gợi lên khí tất bật, hối hả của cả nước đang cuốn theo nhịp sống sôi động không ngừng chuyển mình, cùng sánh bước theo nhịp đập của con tim. Nếu láy hối hả diễn tả sự sôi nổi khẩn trương từ xôn xao, là góp phần tôm đậm bức tranh của một đất nước đang hồi sinh. Chắc hẳn nhà thơ phải lạc quan yêu đời lắm nên mói có thể hình dung được khung cảnh tươi vui, thay da đổi thịt của quê hương đất nước ngay trong những giờ lâm chung.
Tình yêu cuộc sống tha thiết giúp tác giả có thêm sự tinh tế tuyệt vời để khái quát được hình ảnh đất nước mến yêu.
TÌnh cảm mến yêu sâu nạng với đất nước tâm hồn nhà thơ bỗng bừng lên hoài bão cháy bỏng.
Ta làm con chim hót
Ta làm một nhành hoa
… Một nốt trầm xao xuyến
Điệp từ ta làm như tấm lòng khắc khoải, như lời khẳng định quyết liệt muốn tự nguyện cống hiến cho tổ quốc. Đáng quý hơn nữa là những ngày đầu độc lập đầy khó khăn, thiếu thốn vẫn ánh lên niềm tin,, tâm hôn trong sáng quên mình phục vụ. Mỗi hình ảnh tượng trưng con, chim nhành hoa, nốt trầm, những hoài bão đơn sơ của chính tác giả.
Mùa xuân là khái niệm của thời gian vậy mà hình ảnh của nó bao trùm cả bài thơ.
Một mùa xuân…
Mùa xuân là khái niệm của thời gian không thể cân, đo, đong, đếm được thế mà tác giả vẫn gọi nó là nho nhỏ. Phải chăng, trước lúc từ từ biệt cõi đời tác giả muốn gửi gắm tâm nguyện ước vọng cuộc đời của chúng ta sẽ mãi là một mùa xuân hạnh phúc nếu chúng ta biết tận tâm tận lực suốt đời cho đất nước. Đại từ tôi ở khổ thơ đầu đã được chuyển sang đại từ ta như một lời mời gọi tha thiết của tác giả. Đất nước này đâu của riêng ai mà của tất cả chúng ta. Ta vẫn còn nghe văng vẳng đâu đây ước nguyện thành tâm của người con xứ huế.
Điệp từ dù như là một lời khẳng định, cũng là thể hiện sự thách thức gian khổ, thời gian và tuổi tác. Thanh Hải đã trở thanh tấm gương cho mọi người về sự thủy chung son sắt. Từ tuổi thanh niên trai tráng cái tuổi lý tưởng của sức khỏe và bầu nhiệt huyết, cho đến lúc nhắm mắt xuôi tay ông đã để lại cho đời bản tình ca mùa xuân thiên nhiên, mùa xuân đất nước, màu xuân lòng người rất đáng ngợi ca.
Mùa xuân tôi xin hát… đất huế
Nếu như mở đầu bài thơ tác giả đã vẽ lên một khung cảnh hữu tình của Huế thưởng thì kết thúc bài thơ ông lại cất lên tiếng hát ngọt ngào quen thuộc của quê hương mình.
Điệu hò gợi thương gợi nhớ của xứ huế giàu truyền thống đã lại cất lên trong lòng nhà thơ. Nó thể hiện niềm yêu thương khôn nguôi khi phải rời xa quê nhà mãi mãi vừa làm bất lên sự lạc quan yêu đời của một hồn thơ Thanh Hải. Nó kết thành sợ dây vô hình níu, kéo nhà thơ ở lại với đời. Nó khiến ông phải bồi hồi xúc động, phải bịn rịn trước lúc rời ra mãu mãi.
Thanh Hải đã ra đi mãi mãi nhưng bài thơ Mùa xuân nho nhỏ vẫn ở lại với chúng ta và bất tử với thời gian. Xao xuyến, xúc động và nên thơ, thi vị vẫn là những khổ thơ đầu. Vần thơ nhẹ nhàng tha thiết khiến ta gắn bó hơn với thiên nhiên và quê hương của mình hơn bao giờ hết. Tiếp bước con đường nhà thơ đã đi qua, chúng ta hãy tự biết vươn lên để hoàn thiện mình sống có ích cho cuộc đời.
Hi vọng bài văn mẫu phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ trên sẽ là tài liệu hữu ích giúp các bạn học tốt hơn.
