“Tây Bắc ơi! Người là mẹ của hồn thơ“, mảnh đất miền Tây luôn để thương để nhớ trong lòng những người đã từng đến hay kể cả những người chưa một lần đặt chân đến nơi đây. Bởi vẻ đẹp vô cùng thơ mộng, trữ tình mà cũng không kém phần hùng tráng, dữ dội. Ta có thể dễ dàng bắt gặp khung cảnh nên thơ ấy trong bài thơ bất hủ “Tây Tiến” của một cây bút hết mực tài hoa mang tên Quang Dũng. Để được đắm mình vào vẻ đẹp như tranh vẽ ấy, hãy cùng đến với dàn ý tham khảo dưới đây.
Đề bài: Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên núi rừng Tây Bắc trong bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng.
Yêu cầu: Viết bài văn nghị luận, có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài; xác định đúng vấn đề cần nghị luận: vẻ đẹp vừa hừng vĩ, dữ dội, vừa mĩ lệ, nên thơ của núi rừng Tây Bắc trong bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng; triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm, vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí trí và dẫn chứng; có sáng tạo trong diễn đạt, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ về vấn đề cần nghị luận, đảm bảo quy tắc chính tả, câu từ, dùng câu.
Dàn ý tham khảo:
Có thể trình bày theo định hướng dưới đây:
a, Giới thiệu đôi nét về tác giả, tác phẩm
- Quang Dũng là một nghệ sĩ đa tài: làm thơ, viết văn, vẽ tranh, soạn nhạc. Ở phương diện thơ ca, Quang Dũng là một nhà thơ mang hồn thơ phóng khoáng, hồn hậu, lãng mạn và tài hoa – đăc biệt khi ông viết về người lính Tây Tiến và xứ Đoài (Sơn Tây) của mình.
- “Tây Tiến” là bài thơ thể hiện tập trung nhất những nét đặ trưng trong phong cách nghệ thuật của Quang Dũng. Bài thơ được coi là một kiệt tác về đề tài người lính thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp. Trong bài thơ, với cảm hứng lãng mạn bay bổng mà vẫn đậm chất hiện thực, Quang Dũng đã khắc họa thành công hình tượng người lính Tây Tiến trên nền cảnh thiên nhiên của núi rừng miền Tây: vừa hùng vĩ, dự dội vừa mĩ lệ, nên thơ.
b, Phân tích vẻ đẹp thiên nhiên núi rừng Tây Bắc trong bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng
- Giải thích, khái lược về vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội: rộng lớn, gây được ấn tượng mạnh mẽ, và cả đáng sợ; vẻ đẹp nên thơ, mĩ lệ: quyến rũ, huyền ảo.
- Phân tích các căn cứ để làm rõ vẻ đẹp hùng vì dữ dội và lãng mạn, nên thơ của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc trong bài thơ “Tây Tiến” của Quang Dũng.
+ Vẻ đẹp hùng vĩ, dữ dội của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc chủ yếu được thể hiện trong các câu thơ tả sương núi dày đặc, dối núi hiểm trở và sự hoang sơ, bí hiểm của núi rừng. Cụ thể là:
* “Sài Khao sương lấp đoàn quân mỏi“: Màn sương ở Sài Khao mênh mông, dày đặc có thể che kín cả một đoàn quân, trùm phủ núi rừng.
* “Dốc lên khúc khuỷu dốc thăm thẳm – Heo hút cồn mây súng ngửi trời – Ngàn thước lên cao ngàn thước xuống“: Dốc núi quanh co, trùng điệp như vô tận, một bên vút lên cao ngất trời, một bên vụt đổ xuống vực sâu
* “Chiều chiều oai linh thác gầm thét – Đêm đêm Mường Hịch cọp trêu người“: Núi rừng miền Tây hoang sơ, bí hiểm bởi tiếng thác oai linh, tiếng cọp hú gầm. Sức mạnh thiên nhiên khủng khiếp ấy đã ngự trị nơi núi rừng miền Tây từ bao đời.
+ Vẻ đẹp lãng mạn, nên thơ của thiên nhiên núi rừng miền Tây chủ yếu được thể hiện trong các câu thơ miêu tả hoa, mưa rừng, chiều sương,… Cụ thể là:
* “Mường Lát hoa về trong đêm hơi“: Hoa rừng tỏa hương, vương vấn trong đêm sương.
* “Nhà ai Pha Luông mưa xa khơi“: Thung lũng mờ mịt, nhạt nhòa trong mưa
* “Người đi Châu Mộc chiều sương ấy – Có thấy hồn lau nẻo bến bờ – … Trôi dòng nước lũ hoa đong đưa“: Một chiều sương với hoa lau xao xác trắng xóa núi rừng; sắc trắng của hoa lau trong chiều sương nhạt nhòa, mờ ảo, cái phơ phất của ngàn lau trong xào xạc gió núi…đã khiến cho rừng lau như trở nên có linh hồn. Những bông hoa rừng như những cô gái đang soi mình làm duyên trên sông nước chòng chành, sóng sánh.
c, Nhận xét, đánh giá:
- Nhà thơ đã khắc họa vẻ đẹp vừa hùng vĩ dự dội vừa lãng mạn, nên thơ của thiên nhiên núi rừng Tây Bắc bằng bút pháp hiện thực kết hợp bút pháp lãng mạn.
- Khắc họa thiên nhiên Tây Bắc, nhà thơ không chỉ vẽ nên trước mắt người đọc một bức tranh về núi rừng vừa hiểm trở, dưa dội vừa lãng mạn, trữ tình đến nên thơ mà còn gián tiếp cho thấy hình tượng người lính Tây Tiến với sức mạnh hào hùng, khí thế oanh liệt và vẻ đẹp hào hoa, kiêu hùng, lãng mạn. Thiên niên chính là cái nền cảnh để nhà thơ làm nổi bật lên hình ảnh của con người.
- Vẻ đẹp vừa hùng vĩ, dữ dội vừa lãng mạn, trữ tình của thiên nhiên núi rừng miền Tây ấy là một trong những nét làm nên giá trị của bài thơ và thể hiện phong cách nghệ thuật độc đáo của bậc tài tử Quang Dũng.
“Khi ta ở chỉ là nơi đất ở – Khi ta đi đất đã hóa tâm hồn“, Chế Lan Viên Thật có nhiều lý do để viết nên câu thơ bất hủ ấy. Nếu ai chưa từng đặt chân lên xử xở Tây Bắc này thì chỉ cần qua “Tây Tiến” thôi đã như được chiêm ngưỡng những vẻ đẹp quý giá của Tổ quốc.
